Czyny niedozwolone - przedawnienie roszczeń.

Doznałem szkody w wypadku drogowym. Jaki jest termin przedawnienia roszczeń w takiej sprawie?

Do przedawnienia roszczeń w takiej sprawie ma zastosowanie art. 442(1) Kodeksu cywilnego. Przepis ten jest przepisem szczególnym w stosunku do ogólnych terminów przedawnienia roszczeń wskazanych w art. 118 kodeksu cywilnego.

Zgodnie z w/w przepisem, roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.

Termin ten wynosi zatem co do zasady 3 lata i rozpocznie bieg od uzyskania przez poszkodowanego wiedzy o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia, ale także przy uwzględnieniu tego, że poszkodowany wiedzę taką mógł uzyskać przy dołożeniu należytej staranności. Jeżeli, zaistnieje taka sytuacja, że poszkodowany dowiedział się (mógł się dowiedzieć) o osobie zobowiązanej do naprawienia szkody później niż o samej szkodzie, to ta późniejsza data wyznacza początek biegu przedawnienia.

W razie wyrządzenia szkody na osobie, przedawnienie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Z powyższego wynika, że okres przedawnienia szkody na osobie nie może ubiec zanim poszkodowany dowie się o szkodzie, a co za tym idzie, uzyska faktyczną możliwość wystąpienia z roszczeniem odszkodowawczym.

Jednocześnie, inny termin przedawnienia jest przewidziany w sytuacji, gdy szkoda wynikła ze zbrodni lub występku. Wówczas roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Warte podkreślenia jest to, że co do zasady nie jest konieczne, aby doszło do uprzedniego skazania sprawcy szkody za zbrodnię lub występek. Przy braku wyroku skazującego w postępowaniu karnym, sąd cywilny jest uprawniony do dokonania własnej oceny, czy popełnione zostało przestępstwo, biorąc pod uwagę przesłanki odpowiedzialności karnej za dany czyn.

W końcu, trzeba zaznaczyć, że Kodeks cywilny przewiduje inny termin przedawnienia roszczenia, gdy szkody na osobie doznała osoba małoletnia. Wówczas przedawnienie roszczeń takiej osoby o naprawienie szkody nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat dwóch od uzyskania przez nią pełnoletności.