Obowiązek zapobiegania szerzenia się zakażeń w publicznych szpitalach.

Kto jest zobowiązany do zapobiegania szerzenia się zakażeń w publicznych szpitalach i jakie ma obowiązki w tym zakresie?

Podmioty zobowiązane do zapobiegania szerzenia się zakażeń w publicznych szpitalach i ich obowiązki w tym zakresie wynikają m.in. z art. 11 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi z dnia 5 grudnia 2008 roku. Zgodnie z tym przepisem podmiotami zobowiązanymi do podejmowania działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych są kierownicy podmiotów leczniczych (osoby kierujące podmiotem leczniczym lub upoważnione przez nich podmioty) oraz inne osoby udzielające świadczeń zdrowotnych. Działania te obejmują w szczególności:

1) ocenę ryzyka wystąpienia zakażenia związanego z wykonywaniem świadczeń zdrowotnych;
2) monitorowanie czynników alarmowych i zakażeń związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w zakresie wykonywanych świadczeń;
3) opracowanie, wdrożenie i nadzór nad procedurami zapobiegającymi zakażeniom i chorobom zakaźnym związanym z udzielaniem świadczeń zdrowotnych, w tym dekontaminacji:
a) skóry i błon śluzowych lub innych tkanek,
b) wyrobów medycznych, wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro, wyposażenia wyrobów medycznych, wyposażenia wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro i aktywnych wyrobów medycznych do implantacji, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 maja 2010r. o wyrobach medycznych, oraz powierzchni pomieszczeń i urządzeń;
4) stosowanie środków ochrony indywidualnej i zbiorowej w celu zapobieżenia przeniesieniu na inne osoby biologicznych czynników chorobotwórczych;
5) wykonywanie badań laboratoryjnych oraz analizę lokalnej sytuacji epidemiologicznej w celu optymalizacji profilaktyki i terapii antybiotykowej;
6) prowadzenie kontroli wewnętrznej w zakresie realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych.

Pandemia spowodowana wirusem SARS-CoV-2 jest także przykładem opracowania szczególnych wytycznych, sporządzonych m.in. przez Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych oraz Agencję oceny technologii medycznych i taryfikacji, które określają standardy postępowania szpitali w dobie pandemii.

Uchybienie ww. obowiązkom i zaleceniom, może doprowadzić do odpowiedzialności jednostki medycznej. Nastąpi to wówczas, gdy będzie można powiązać dane zdarzenie (np. zakażenie organizmu pacjenta) z udzielanymi świadczeniami zdrowotnymi. Powyższe dotyczy również zakażenia pacjenta wirusem SARS-CoV-2 (COVID-19) w sytuacji, gdy źródło zakażenia tym wirusem związane było ze świadczeniem opieki zdrowotnej (np. zakażenie pochodziło od lekarza lub pielęgniarki, a nawet od innego pacjenta, jeśli ten nie został należycie odizolowany).

 Autorem publikacji jest radca prawny Marcin Kluś, zajmujący się sprawami o błąd medyczny.