Rozwiązanie umowy o prace - odwołanie

Pracodawca rozwiązał ze mną umowę o pracę. Jaki jest termin na odwołanie się od tej decyzji do sądu i który sąd będzie właściwy w tej sprawie?

Odpowiedź na to pytanie zawiera art. 264 Kodeksu pracy, zgodnie z którym odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 21 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę. Ten sam termin obowiązuje w przypadku żądania przez pracownika przywrócenia do pracy lub odszkodowania w przypadku doręczenia pracownikowi zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia. Warto zaznaczyć, że przepis ten uległ zmianie z dniem 1 stycznia 2017 roku. Przed tym dniem przepis wskazywał odpowiednio 7 i 14-dniowy termin na powyższe czynności.

Właściwość sądu w tego rodzaju sprawie wynika z art. 461 § 1 i § 1¹ Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym powództwo w sprawach z zakresu prawa pracy może być wytoczone bądź przed sąd właściwości ogólnej pozwanego (pracodawcy), bądź przed sąd, w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana, bądź też przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład pracy. W I instancji sprawę rozpatrzy Sąd Rejonowy.

Warto jednocześnie zaznaczyć, że zgodnie z art. 30 § 5 Kodeksu pracy, w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę lub jej rozwiązaniu bez wypowiedzenia powinno być zawarte pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy. Pouczenie takie powinno wskazywać wymagany termin na wniesienie odwołania, jak też wskazywać konkretnie, do jakiego sądu przysługuje i gdzie się taki sąd znajduje.

Czy brak takiego pouczenia lub wadliwe pouczenie spowoduje, że wypowiedzenie umowy o pracę będzie nieważne?

Nie. Brak pouczenia pracownika o prawie odwołania do sądu pracy czy błąd w takim pouczeniu, np. wskazanie niewłaściwego sądu, nie stanowi naruszenia przepisów o wypowiadaniu umów o pracę. Pouczenie nie jest elementem trybu wypowiedzenia umowy o pracę i z tego powodu nie skutkuje wadliwością czynności prawnej. Naruszenie art. 30 § 5 Kodeksu pracy nie prowadzi także do nieważności rozwiązania umowy o pracę, gdyż taka sankcja nie wynika z przepisów prawa pracy.

Brak pouczenia lub wadliwe pouczenie o prawie pracownika do odwołania od pisma rozwiązującego stosunek pracy, stworzy jednak pracownikowi możliwość złożenia przez niego wniosku o przywrócenie terminu na złożenie odwołania na podstawie art. 265 § 1 Kodeksu pracy. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli pracownik – bez swojej winy – nie wykonał w terminie czynności, o których mowa w art. 264 (tj. nie złożył w terminie odwołania od pisma rozwiązującego umowę o pracę), sąd pracy na jego wniosek postanowi przywrócenie uchybionego terminu.

Wniosek o przywrócenie terminu wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. We wniosku należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu (w tym przypadku wskazać na brak pouczenia lub wadliwe pouczenie o przysługującym prawie odwołania od pisma rozwiązującego stosunek pracy).

Na koniec warto zwrócić uwagę również na utrwalone stanowisko Sądu Najwyższego, zgodnie z którym, uzyskanie przez pracownika od państwowego inspektora pracy informacji o terminie złożenia powództwa o przywrócenie do pracy, oznacza ustanie przyczyny usprawiedliwiającej przekroczenie terminu wynikającej z braku pouczenia o przysługującym prawie odwołania się do sądu pracy.